Mensen niet laten uitpraten, is nog altijd een van mijn valkuilen. Als ik een idee krijg, moet ik dat direct uiten, anders is het weg.

Bert

Wist je dit?

ADHD komt voor bij zowat 5% van de bevolking en treft meer mannen dan vrouwen. ADHD begint in de kindertijd. Naar schatting 60% van de kinderen houdt symptomen aan tot op volwassen leeftijd. 50 tot 80% van de mensen met ADHD kampt met een of meer bijkomende aandoeningen. Studenten met ADHD lopen een hoger risico op middelenmisbruik en -verslaving, en op risicogedrag.

Niet altijd even druk, impulsief en onaandachtig

Verschillende beelden

    Er is veel verschil tussen mensen met ADHD onderling. We onderscheiden drie beelden van ADHD naargelang de symptomen die het meest op de voorgrond treden:

    • hyperactief-impulsief beeld: voornamelijk druk en impulsief gedrag
    • overwegend onoplettend beeld: vooral moeite met het vasthouden van de aandacht
    • gecombineerd beeld: zowel druk en impulsief gedrag als moeite met het vasthouden van de aandacht

    Een dynamisch verloop

    De symptomen ontstaan vóór de leeftijd van 12 jaar en veranderen met de leeftijd. Terwijl de aandachtsproblemen vaak even sterk blijven aanhouden, evolueren de symptomen van hyperactiviteit en impulsiviteit naar symptomen van innerlijke rusteloosheid.

    Dat uit zich onder meer in:

    • Het moeilijk vinden om aandacht te geven aan details of de aandacht vol te houden, taken en activiteiten te organiseren en verplichtingen en deadlines na te komen. Naast een sterke neiging om afgeleid te zijn, kunnen er ook momenten van hyperfocus optreden.
    • Zichzelf moeilijk kunnen afremmen, activiteiten impulsief starten en beëindigen, veel praten, de beurt moeilijk afwachten, moeilijk stilzitten, ongepaste reacties geven of een antwoord formuleren voordat een vraag volledig is gesteld.

    Ernstige impact

    ADHD heeft een grote impact op studievaardigheden, planning en timemanagement.

    Doordat jongeren - en zelfs volwassenen - met ADHD geregeld aangesproken worden op hun typische gedragspatroon, ontstaan vaak ook spanningen in relaties met anderen en steken emotionele problemen als een verminderd zelfvertrouwen en depressieve gevoelens de kop op.

    Studenten met ADHD lopen ook een hoger risico op middelenmisbruik en -verslaving, en op risicogedrag.

    Anders uitgerust

    De hersenen van mensen met ADHD werken anders dan die van mensen zonder ADHD:

    • Sommige hersendelen vormen zich in de kindertijd bijvoorbeeld langzamer dan bij andere kinderen.
    • Ook wordt informatie tussen verschillende delen van de hersenen iets anders doorgegeven.

    De verschillen zijn het duidelijkst bij kinderen en minder groot bij volwassenen.

    Ik ben er nu zeker van dat ik niet slechter ben dan iemand anders. Alleen maar anders.

    Emma

    Praat erover

    Herken je kenmerken van ADHD bij jezelf of ondervind je uitdagingen door je ADHD? Ga dan in gesprek met iemand uit je naaste omgeving die je vertrouwt en bij wie je je goed voelt. Dat kan enorm opluchten en helpt je de dingen op een rijtje te zetten.

    Durf je het niet meteen kwijt aan iemand uit je omgeving, probeer er dan over te praten met iemand die vertrouwd is met vergelijkbare verhalen. Misschien een huisarts of iemand van de studentenvoorziening van je hogeschool of universiteit.

    Durf je het niet meteen kwijt aan iemand uit je omgeving, probeer er dan over te praten met iemand die vertrouwd is met vergelijkbare verhalen. Misschien een huisarts of iemand van de studentenvoorziening van je hogeschool of universiteit.

    Deel je je verhaal liever anoniem? Dan kan je terecht bij Awel (102 of awel.be) of Tele-Onthaal (106 of tele-onthaal.be). Bij vragen over zelfdoding kun je de Zelfmoordlijn (1813 of zelfmoord1813.be) bellen. Je kan ook met hen chatten.

    Vind hulp

    Er zijn geen behandelingen die ADHD-symptomen ‘genezen’. De behandeling begint altijd met psycho-educatie en kan daarna bestaan uit medicatie en/of gedragstherapie. De keuze voor een start met medicatie of gedragstherapie hangt onder meer af van je leeftijd en de ernst van de ADHD.

    Psycho-educatie geeft je meer inzicht in ADHD en de gevolgen, en leert je ook hoe je ermee omgaat. Als je goed begrijpt hoe ADHD werkt, is het makkelijker om ermee om te gaan.

    Via cognitieve gedragstherapie leer je hoe je het best op problemen reageert en hoe je meer controle krijgt over je gedrag. Door je planning- en organisatievaardigheden te verbeteren of conflicten thuis te verminderen bijvoorbeeld.

    ADHD-medicatie, zoals rilatine, beïnvloedt de informatieoverdracht in de hersenen en kan dus positieve effecten hebben op je aandachtsspanne en op de beheersing van je gedrag. Zo kun je je beter concentreren en ben je minder verstrooid. Bespreek dit met je huisarts of een psychiater.

    Als student met ADHD kan je ook ondersteunende onderwijs-en examenmaatregelen en begeleiding krijgen op je hogeschool of universiteit. Lees er meer over op de infopagina functiebeperking. Voor studieproblemen en emotionele problemen kun je ook ondersteuning krijgen van een studieadviseur en/of psycholoog.

    Bezorgd om een vriend(in)?

    Merk je dat een vriend(in) met ADHD moeilijkheden ervaart? Praat erover en deel je bezorgdheid. Probeer begripvol te zijn en zonder oordeel te luisteren.

    Meer weten, lezen, horen?

    Podcasts

    Websites

    • Zit Stil biedt wetenschappelijk onderbouwde informatie voor mensen met ADHD en hun netwerk. Je vindt er ook praktische hulpmiddelen en heel wat trainingen om mee aan de slag te gaan.
    • Zorgpad ADHD beoogt een optimaal traject voor kinderen en jongeren (jongvolwassenen) met druk gedrag en/of aandachts- en concentratieproblemen.

    Boeken en artikels