Ook al heb ik veel contacten vanuit de scouts. Ik voel me eenzaam.

Amber

Wist je dit?

Eenzaamheid is niet hetzelfde als alleen zijn. Alleen zijn is een situatie, eenzaamheid een gevoel, een gemis van sociale relaties. Eenzaamheid wordt vaak geassocieerd met ouder worden maar het is van alle leeftijden. Ook jonge mensen ervaren het. Vrouwen voelen zich vaker emotioneel eenzaam terwijl mannen vaker sociaal eenzaam zijn. Terechtkunnen bij mensen uit je omgeving - ook en zeker als het moeilijk gaat - is levensnoodzakelijk voor elke mens.

Eenzaamheid: voor iedereen anders

Eenzaamheid is een gevoel, het betekent dus niet altijd en voor iedereen hetzelfde. Zo kan iemand heel weinig contacten hebben en zich toch niet eenzaam voelen. Anderzijds kan iemand met veel contacten zich net wel eenzaam voelen.

We onderscheiden twee vormen van eenzaamheid:

  • emotionele eenzaamheid: het missen van een hechte, emotionele en intieme band met iemand (een dichte vriendschap bijvoorbeeld)
  • sociale eenzaamheid: het missen van een brede sociale kring van mensen met wie je iets gemeenschappelijks deelt (collega’s, buren, een vriendenkring bijvoorbeeld)

Mensen hebben beide vormen van relaties nodig, maar de mate waarin verschilt van persoon tot persoon. Hoeveel kwaliteitsvolle contacten je ‘moet’ hebben om je niet eenzaam te voelen, daar kan je dus geen getal op plakken. Het is een heel subjectieve ervaring.

Iedereen voelt zich weleens eenzaam. Vaak verdwijnt dat eenzame gevoel vanzelf als je je weer beter in je vel voelt. Wanneer iemand geen of nauwelijks sociale contacten heeft, spreken we van sociaal isolement.

Eenzaamheid doorbreken

De invloed van eenzaamheid kan groot zijn, zeker als ze lange tijd aanhoudt. Dan kan een vicieuze cirkel ontstaan met gedachten als ‘ik voel me eenzaam’ of ‘niemand is er voor mij.’
Eenzaamheid kan aanzetten tot piekeren en dat kan er dan weer voor zorgen dat je je terugtrekt. Je voelt je nog eenzamer en gaat nog meer piekeren. Het is belangrijk om die vicieuze cirkel van eenzaamheid te doorbreken. Een eerste stap daarin is het erkennen van het gevoel en erover praten.

eenzaamheid

De kracht van verbinding

Sociale contacten helpen tegen eenzaamheid. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Begin daarom met kleine, haalbare stapjes. Hoe lager de drempel, hoe hoger de kans op succes.

Kleine stappen die je kan zetten:

  • Probeer te achterhalen wanneer je je eenzaam voelt. Je kan het bijvoorbeeld een tijdje noteren. Als je weet wanneer eenzame gevoelens de kop opsteken, kan je dit gerichter aanpakken.
  • Maak een lijstje van contacten die verwaterd zijn. Misschien kan je iemand bellen of mailen? Stuur zelf eens een berichtje, de meeste mensen zijn net heel blij als ze iets van je horen. Echt, probeer het eens en kijk wat er gebeurt.
  • Verleg je grenzen. Zeg eens ‘ja’ in plaats van ‘nee’. Als mensen je vragen om iets te doen, is dat omdat ze je er oprecht bij willen. Ga er niet van uit dat je een last bent voor anderen.
  • Vertrek vanuit je eigen interesses. Of het nu sport, theater, dans of Italiaanse les is, het kan een manier zijn om in contact te komen met gelijkgestemden.
  • Zoek laagdrempelige verbindingen. Er bestaan fijne initiatieven voor en door studenten.

Geef jezelf de tijd. Eenzaamheid is niet op één dag ontstaan en zal ook niet op één dag verdwijnen. Test voorzichtig uit met wie jij een fijn gesprek kan hebben. Bij wie voel je je op je gemak? Met wie heb je raakpunten? Misschien moet je wat koudwatervrees overwinnen, maar je kan zoveel meer dan je denkt.

Start to talk, een initiatief voor en door studenten, was een ideale opstap om mijn netwerk uit te bouwen.

Sander

Praat erover

Een eerste belangrijke stap is het gevoel te erkennen en erover te praten. Door over je eenzaamheid te praten zal je gauw merken dat je er niet alleen voor staat.

Ga daarom een gesprek aan met een vriend, familielid of medestudent. Durf je het niet meteen kwijt aan iemand uit je omgeving, probeer er dan over te praten met iemand die vertrouwd is met vergelijkbare verhalen. Dat kan bijvoorbeeld je huisarts zijn of iemand van je hogeschool of universiteit.

Deel je je verhaal liever anoniem? Dan kan je terecht bij Awel (102 of awel.be) of Tele-Onthaal (106 of tele-onthaal.be). Bij vragen over zelfdoding kan je de Zelfmoordlijn (1813 of zelfmoord1813.be) bellen. Je kunt ook met hen chatten.

Bezorgd om iemand?

Het is niet makkelijk om te zien of iemand eenzaam is. Heb je toch het gevoel dat iemand in je dichte omgeving eenzaam is? Spreek deze persoon hierover aan. Het is nooit verkeerd om te tonen dat je om iemand geeft.

Sterker staan: experten en studenten aan het woord