‘Ik heb aangepaste examenfaciliteiten gekregen. Ik kon mijn examens spreiden en uitstellen. Door open te zijn over mijn eetstoornis, heb ik een heleboel tools en faciliteiten aangereikt gekregen die mij enorm geholpen hebben.’

Ward 

Wist je dit?

Hogescholen en universiteiten streven naar een toegankelijke onderwijsomgeving waarin alle studenten kansen krijgen om hun talenten te ontplooien. Naast een breed inclusief begeleidingsaanbod, voorzien ze in specifieke ondersteuning voor studenten met een functiebeperking. In Vlaanderen vraagt naar schatting 8% van de studenten een statuut omwille van functiebeperking aan.

Ondersteuning op maat

Onderwijs- en examenmaatregelen

Als student met een beperking heb je recht op redelijke aanpassingen. Het doel daarvan is het wegwerken van knelpunten die je ervaart in je onderwijs- en examenactiviteiten. Enkele voorbeelden van maatregelen die worden toegekend in het hoger onderwijs zijn het gebruik van compenserende software, de mogelijkheid om de les vroeger te verlaten en extra tijd voor een schriftelijk examen.

De praktische ondersteuning van studenten met een functiebeperking wordt georganiseerd door zorgcoördinatoren en studentenbegeleiders. Maar misschien heten ze aan jouw hogeschool of universiteit wel inclusiecoach, diversiteitscoach of studentenbegeleider+.

Begeleiding, workshops en ontmoetingsmomenten

Vaak kan je ook individuele ondersteuning krijgen van een studentenbegeleider of zorgcoach. Zij kunnen je dan bijvoorbeeld ondersteunen bij studieplanning en zoeken oplossingen voor specifieke hindernissen die je ondervindt.

Ook als je stress ervaart, kan je contact opnemen met de dienst studentenvoorzieningen (stuvo) of psychologen van je universiteit of hogeschool. Zij zoeken dan samen met jou manieren om de stress te verminderen en leren je hoe je ermee kan omgaan. Universiteiten of hogescholen organiseren ook groepssessies waarin je kan werken aan je psychische gezondheid.

Daarnaast bestaat er ook vaak een aanbod van ontmoetingsmomenten om studenten met specifieke ondersteuningsnoden samen te brengen. In een informeel kader helpen en ondersteunen zij elkaar door het delen van (faal- en succes-)ervaringen, tips en tricks.

Maatwerk

Elke situatie is uniek en vraagt om andere oplossingen. Individuele maatregelen en ondersteuning worden dus altijd op maat en in dialoog met de onderwijsinstelling gegeven.

Door open te zijn over mijn beperking, heb ik tal van aanpassingen gekregen.

Valerie

Welke stappen moet je zetten?

Documentatie

Om in aanmerking te komen voor onderwijs- en examenmaatregelen, moet je je functiebeperking laten erkennen en een statuut aanvragen. Dit statuut wordt toegekend op basis van de (medische) documentatie die je aanlevert.

Instellingen hoger onderwijs werkten hier uniforme richtlijnen rond uit. Meer informatie over attesten en procedures vind je terug op de website van je hogeschool of universiteit. En elke instelling heeft ook een aanspreekpunt. Die persoon coördineert de ondersteuning voor studenten met een functiebeperking en kan je informeren over de specifieke mogelijkheden en procedures in de instelling.

Adviesgesprek

Tijdens een adviesgesprek bespreek je de knelpunten die je ondervindt als gevolg van je beperking. Daarbij worden ook de opleidingsvereisten - wat je moet kennen en kunnen na je opleiding - in rekening gebracht. Want ook studenten die maatregelen krijgen, moeten die behalen.

Deadlines

Je kan je ondersteuningsnoden op elk moment van het academiejaar aangeven. Hou er wel rekening mee dat het regelen van ondersteuning tijd vraagt. Daarom hanteren onderwijsinstellingen per semester specifieke deadlines voor het aanvragen van faciliteiten. Concrete info daarover vind je op de website van de onderwijsinstelling en in het onderwijs- en examenreglement.

Je neemt best voor het begin van het academiejaar contact op met het aanspreekpunt van je onderwijsinstelling om de aanvraag op te starten.

Wat als het moeilijk loopt?

Als student met een beperking heb je recht op redelijke aanpassingen. Die mogen niet geweigerd worden tenzij ze raken aan de vereisten van je opleiding. Ervaar je toch moeilijkheden bij het verkrijgen van redelijke aanpassingen, dan kan je dat bespreken met de contactpersoon van jouw instelling. Er bestaan ook interne procedures om een beroep aan te tekenen.

Wat gebeurt er met mijn informatie?

Vertrouwelijkheid

Studentenpsychologen en therapeuten zijn gebonden aan het beroepsgeheim. Het aanspreekpunt en de zorgcoördinatoren die de ondersteuning opstarten, zijn gebonden aan de discretieplicht. Ze behandelen jouw medische documentatie dus strikt vertrouwelijk en mogen informatie en documenten over je beperking niet zomaar delen met anderen. Ze communiceren met lesgevers alleen over jouw ondersteuningsbehoeften of faciliteiten, zonder vermelding van je diagnose.

Disclosure

Je bent niet verplicht om je diagnose aan lesgevers of medestudenten te melden. Wie jij wel of niet op de hoogte brengt van je diagnose bepaal je zelf. Je omgeving inlichten over je beperking wordt ook wel disclosure of outcoming genoemd.

Studenten ervaren disclosure als een persoonlijk en gevoelig proces. Hoewel het vertellen over je diagnose heel vaak tot begrip en de gepaste ondersteuning leidt, kan het soms ook stereotiepe reacties of vooroordelen teweegbrengen. Het is dus belangrijk om goed na te denken over wie je wel of niet wil informeren.

Praat erover

Twijfel je of je een statuut zou aanvragen? Praat dan met iemand uit je nabije omgeving en ga ook in gesprek met de zorgcoördinator of je begeleider. Zij hebben vaak een goed zicht op de specifieke context van je opleiding en/of kennen bepaalde lesgevers. Zij kunnen je gericht advies geven over procedures, disclosure en ondersteuningsmogelijkheden.

Overzicht aanspreekpunten

Meer weten, lezen, horen?

Websites

  • Op siho.be verzamelt het Steunpunt Inclusief Hoger Onderwijs relevante informatie rond studeren met een beperking. Je leest er ook hoe je je kan voorbereiden op je overstap naar het hoger onderwijs, op een stage of de overstap naar werk.